DE WEBSTEK ......
Vervalt het Vlaams lidmaatschap van de EU als België ophoudt te
bestaan?
Als België uit elkaar valt, houden Vlaanderen en Wallonië dan op
lid te zijn van de Europese Unie? Plaatst een land dat zich
afscheidt van een lidstaat van de Europese Unie zich buiten de EU?
Die interessante vraag kwam begin dit jaar expliciet aan de orde in
de Europese instellingen. Onze media hebben er met geen woord over
gerept, maar in de perifere gebieden van Europa, zoals Wales en
Schotland, was dat even anders. „Verliest een regio die afscheidt
van een lidstaat automatisch haar lidmaatschap van de Europese Unie?”
Deze vraag werd door Europarlementslid Eluned Morgan gesteld aan
Romano Prodi, de voorzitter van de Europese Commissie. Morgan is
tegenstander van nationale secessiebewegingen.
Ze komt uit Wales en is al tien jaar lang Europarlementslid voor
Wales. Ze wordt omschreven als „good looking” en „Welsh-speaking.”
Geboren in 1967 was ze bij haar eerste verkiezing in 1994 het
jongste EP-lid, jonger dan vorig recordhouder Karel De Gucht. Ze
deed ooit stage bij het Parlement en werkte nog voor de BBC. Ze was
lid van de begrotingscontrolecommissie en voorzitster van de
Intergroep voor Regionale en minderheidstalen. Morgan is een
gedreven socialiste en dus voorstander van de status-quo van het
Verenigd Koninkrijk, gezworen vijand van volksnationalisten à la
Plaid Cymru, de Welsh-nationalistische partij. Die partij heeft haar
vage doelstelling van een „Full National Status” ingeruild voor een
ondubbelzinnige eis voor „Independence” maar dat was voor Morgan zo
mogelijk nog erger en ze bracht alle geschut in werking. Zoals men
kan nalezen op haar webstek heeft ze de Europese Commissie ter hulp
geroepen en volgende schriftelijke vraag gesteld: ”Kan de Commissie
bevestigen dat een onafhankelijk geworden regio de EU zal moeten
verlaten en dan een nieuwe toetredingsaanvraag zal moeten doen? Zou
een dergelijke aanvraag een heronderhandeling vergen van de EU-verdragen
in een Intergouvernementele Conferentie en de eenparige goedkeuring
van de 25 lidstaten?”
In de val
Namens de Commissie antwoordde Voorzitter Romano Prodi, uiteraard
met het door hem gruwelijk geachte onafhankelijkheidsstreven van
Padania in het achterhoofd, dat de EU-verdragen door lidstaten zijn
gesloten; dat dus wanneer een regio uit een lidstaat treedt, bv.
omdat ze onafhankelijk wordt, ze ipso facto uit hoofde van de EU een
derde land wordt. „De verdragen zouden vanaf de dag van haar
onafhankelijkheid niet meer van toepassing zijn op haar grondgebied.”
Maar op grond van art. 49 van het EU-verdrag zou „elke Europese
staat die
de beginselen eerbiedigt die zijn neergelegd in art. 6, par. 1
kunnen aanvragen om lid te worden van de Unie.” „Zulke aanvraag
vergt, als ze wordt aanvaard door de met eenparigheid optredende
Raad, een onderhandeling over een overeenkomst tussen de Aanvragende
Staat en de Lidstaten omtrent de voorwaarden van toetreding en de
Verdragsaanpassingen die zulke toetreding met zich brengt. Deze
overeenkomst is onderworpen aan ratificatie door alle lidstaten en
de Aanvragende Staat.”
Maar zoals het kabinet van Prodi naderhand aan Schots
Europarlementslid
Ian Stewart meedeelde, dacht de Commissievoorzitter bij het
beantwoorden van de vraag aan het geval van Algerije dat voor zijn
onafhankelijkheid deel uitmaakte van de Franse Republiek en dus bij
de onafhankelijkheid automatisch het EEG-lidmaatschap verloor.